Суферинцеле рэзбоюлуй

Рэзбоюл есте барбар, кынд ун вечин пашник е атакат, дар е о даторие сакрэ атунч, кынд чинева ышь апэрэ Патрия». (Ги Де Мопассан)

М-ам нэскут пе тимп де паче, кынд ну се ауд експлозий, ну се ауд ымпушкэтурь ши ну се варсэ сынӂе, даторитэ буничилор ши стрэбуничилор ноштри, каре ау апэрат Патрия ын аний де рэстриште. Е линиште. Се ауд чирипитурь де пэсэрь, гласурь веселе де копий. Ынфлореск копачий ши арома флорилор не умпле суфлетул ку ной сперанце ши букурие. Че бине кэ тотул ын жур е минунат ши не букурэм де зымбетул мамей, еа се букурэ де сукчесул ностру, ал копилулуй, ал фамилией. Е паче ын жур!

Нимик ну е май скумп ка Пачя. Еа фаче сэ ынфлоряскэ арборий, сэ ынверзяскэ ярба, сэ кряскэ копиий…

Ын ындепэртатул ан 1941 лиништя а фост тулбуратэ де нэвэлиря мишеляскэ а Ӂерманией. Апа Ниструлуй бэтрын, бэтут де плоае ку глоанце, а фост колоратэ де сынӂе ын рошу. Експлозииле бомбелор аместекарэ черул ку пэмынтул.

Фото: babiki.ru

«Рэзбой» е чел май терибил, чел май страшник кувынт дин луме. Пронунцынд ачест кувынт, те фурникэ пьеля ши те стэпынеште фрика. Рэзбоаеле рэпеск мий де вьець, диструг тотул ын кале, адук фоаме. Кытэ дурере, неказ ши лакримь а адус урӂия рэзбоюлуй ын каселе але милиоане де оамень. Апроапе дин фиекаре фамилие ау мерс пе фронт таць ши копий, соць, буничь, фраць ши сурорь. Мий де оамень ау суферит кинурь, греутэць ши мултэ гроазэ.

Урӂия рэзбоюлуй а дурат 4 ань, 1418 зиле ши нопць. Уний ау мерс пе фронт, пентру а респинӂе ку армеле ын мынэ атакуриле инамикулуй, алций, ын спателе фронтулуй, ау мунчит ероик ын нумеле Викторией. Тоатэ лумя а фэкут тот посибилул пентру а апропия Виктория. Осташий шь-ау жертфит вяца ын нумеле пэчий. Уний, изгонинд дин сат врэжмашул, ау рэмас сэ закэ пе вешничие ын пэмынтурь стрэине, фиинд ынмормынтаць ку титлул «некуноскут». Кытэ дурере ын суфлет а адус рэзбоюл ын суфлетул тинерилор солдаць!

1941-1945… Ачастэ периоадэ провоакэ де фиекаре датэ амэрэчуне, лакримь пе ображий челор каре штиу че ынсямнэ рэзбой. Май страшник ка ел ну поате фи нимик… Рэзбоюл а рэпит мий де вьець невиновате але солдацилор каре ау луптат пентру либертате, пентру ун чер пашник, пентру феричире ши вииторул ностру.

Ын тимпул рэзбоюлуй се формау деташаменте де партизань ши алэтурь де адулць ау фост ши копий, каре де асеменя ау контрибуит ла елибераря плаюлуй натал.

Ачест рэзбой а фост о поварэ гря ши пентру фемей. Кынд ворбим деспре Фемее, ни се асочиязэ ку чева ӂингаш, ку сора, соция, приетена ши МАМА, чя каре креште копий. Дар ничдекум ку рэзбоюл!

Фото: eisk-eparh.ru

Рэмасе фэрэ бэрбаць, фемеиле ау фост невоите сэ мунчяскэ дин греу ши акасэ, ши ын кымп. Дар мулте динтре еле, май мулт де ун милион, ау плекат пе фронт, девенинд ши еле апэрэтоаре. Еле мынуяу авионул, активау ын егалитате, лукрау трансмисионисте. Адевэрат кураж ау манифестат фемеиле каре евакуау осташий рэниць де пе кымпул де луптэ. Десеорь мэ ынтреб: ну ле ера оаре фрикэ? Ну авяу еле кынд сэ се гындяскэ ла фрикэ, стэтяу ын ачелашь рынд ку бэрбаций.

История секолулуй ХХ е глориоасэ прин ероисмул ынтрегулуй попор.

Пентру ной, ӂенерация тынэрэ, Мареле Рэзбой есте о историе ындепэртатэ. Дар требуе с-о куноаштем ши сэ ну уйтэм нимик, сэ ынцелеӂем кыт де мулт с-а фэкут пентру ной, ка сэ авем виитор, сэ не зымбяскэ мамеле, сэ не букурэм де вяцэ. Нимень ну й-а ынтребат пе ерой, дакэ вор сэ лупте. Ау фост невоиць сэ се апере, стрынгынд тоатэ воинца ын пумн ши ау ынвинс. Ей шь-ау пус тинереця, сэнэтатя ши кяр вяца пе алтар. Авем сакра даторие сэ чинстим мемория челор каре шь-ау рискат вяца, шь-ау жертфит-о пентру а апэра цара, пэмынтул, пентру ун виитор ал цэрий, ал копиилор, ал оаменилор.

Требуе сэ прецуим пачя ши либертатя, сэ фачем тот посибилул, пентру а ле пэстра, кэч ачест лукру е ын путеря ноастрэ, а оаменилор.

Деспре рэзбой не повестеск мулт ынвэцэторий ла ореле де класэ. Еу фоарте мулт читеск ла ачастэ темэ, визионез филме деспре рэзбой, преферате фиинд «Офицерий», «Ла луптэ плякэ доар «бэтрыний». Ын филме се аратэ вяца оаменилор пе тимп де рэзбой.

Епистиния Степанова а девенит ынтрукипаря тутурор мамелор ероине. Нумеле ачестей фемей дин Кубан есте куноскут ын ынтряга луме. Кипул ей есте кынтат ын поезий ши кынтече, скулптат ын бронз. Монументул репрезинтэ мама солдатулуй каре с-а ашезат пе о банкэ ши привеште ын депэртаре, аштептынду-шь фиий…

Епистиния Степанова а пус пе алтарул Викторией чел май прециос лукру пе каре л-а авут – вьециле челор 9 фий ай сэй. Доар унул а ревенит акасэ. Де-а лунгул анилор де рэзбой, думняей а трэит дин вештиле де ла копиий ей. Ый веняу скрисорь де пе фронт ши ера невоитэ сэ-шь роаӂе нора сэ-й читяскэ ши речитяскэ ачеле рындурь, каре ый дэдяу путерь яр ши яр.

Ной ну врем рэзбой.НОЙ ВРЕМ ПАЧЕ! Врем сэ не зымбяскэ мамеле ши сэ авем ун виитор феричит!

Яна Иваненко, класа а 7-я «А», шкоала медие №9 «С. Крупко» дин Тираспол

Ынвэцэтор — О.К.Арнаут

Сурса фотографией: aksay-museum-ru.1gb.ru