Ал ностру Милляр: Владимир Сырги — ку арта ын суфлет

Анул ачеста а фост ши деспре оамень, ну-й аша? Деспре оамень каре не-ау сусцинут, каре ау адоптат хотэрырь, каре не-ау фэкут сэ рыдем ши сэ фим феричиць. Деспре оамень де валоаре. О аша персоанэ есте ши Владимир Сырги, директор-ад-интерим ал Касей Мештешугурилор ши Традициилор Популаре дин капиталэ. Е тынэр, дар дежа децине о функцие каре чере респонсабилитате маре. Дар сэ штиць кэ-й реушеште, пентру кэ е амбициос, ындрэзнец, фоарте креатив, дорник де вяцэ ши плин де енерӂие. Ануме аша ми с-а пэрут. Деч, ыл дескопэр ши пентру чититорул ностру.

Омул талентат е талентат ын тоате

Ам фэкут куноштинцэ ку думнялуй ын примэвара анулуй 2021. Филмам о скицэ деспре фрумоаса традицие де 1 мартие, нумитэ «Бутониера доринцелор» (май тырзиу афласем кэ ынсушь думнялуй е ауторул ей). Ера принтре артиштий де ла Каса де Традиций ши Мештешугурь Популаре. Пе тоць й-а вэзут пентру прима датэ. Владимир мэ ынцеляӂя дин жумэтате де кувынт, ын плус ымь суӂера идей ексчепционале. Е ши нормал, ын лумя цинутей счениче думнялуй аре о експериенцэ импунэтоаре. Владимир а ындемнат колеӂий ла ун данс, ла месаже

фрумоасе, ла зымбете калде ши синчере. Ам реализат о скицэ де минуне. Атунч ам ынцелес кэ е ун лидер ын колектив. Л-ам ынтылнит ши май тырзиу ши де фиекаре датэ ын диферите ипостазе: ба де дансатор, ба де презентатор, ба де интерпрет, ба де актор.

Ла ай сэй 25 де ань

Ануме ла аша вырстэ думнялуй есте респонсабил пентру ынтряга активитате а локашулуй културал ши а колективулуй луй ын парте. Спре функция каре о децине а паркурс тоате трептеле. Деши е кондукэтор ал институцией, фиинд ын сченэ ши ын фаца сутелор де спектаторь, рэмыне а фи артист. Шь-а алес ачастэ месерие ынкэ дин аний де шкоалэ.

«Ын класа ынтый ам ынчепут сэ дансез ын колективул де артишть аматорь «Виктория», кондус пе атунч де Нина Брынзан. Партичипам ла тоате манифестэриле ши конкурсуриле де диферит нивел. Ла серата де абсолвире а класей а 9-а кяр ам реӂизат валсул пентру колеӂий де класэ, ынкадрынду-мэ ши еу ын ел. Ну пря дес ерам импликат ын сченете, дар ну пентру кэ ну-мь плэчяу, пур ши симплу ерам мереу ангажат ын кончертеле колективулуй», — рэсфоеште паӂиниле аминтирилор Владимир.

Ын ултимул тимп рар ыл урмэрим ын ипостазэ де дансатор, мереу ка артист, персонаж, презентатор де евенименте. «Ролул де презентатор л-ам ынчеркат май тырзиу, одатэ че м-ам ангажат ла Каса де Мештешугурь ши Традиций Популаре. Тот атунч ам ынчеркат путериле ка артист театрализат (интенционат ну спун актор, пентру кэ ну ам студий спечиализате ын ачест домениу). Ануме ын кадрул институцией пентру прима датэ ам ынчеркат ӂенул орал. Мь-а реушит ши ам дечис сэ мэ манифест ши ын арта интерпретативэ. Дин ноу, интенционат, ну мэ нумеск кынтэрец сау кяр интерпрет, пентру кэ ну сынт, – афирмэ модест бэятул. – Дар пря мулт ымь сынт пе плак, май алес кынтечеле популаре молдовенешть. Ну пря мэ грэбеск сэ еволуез ын сченэ, деши колеӂий мэ ынкрединцязэ кэ ымь реушеште бинишор». Ын лумина рефлектоарелор е модест ши реалист – ун лукру рар ынтылнит ын рындул оаменилор дин домениул културий.

Чя май маре апречиере — аплаузеле

Десеорь аузим кэ храна ангажацилор дин културэ есте муза ши креативитатя. Токмай деачея л-ам ынтребат пе Владимир, дакэ адуче креация венит ши ын ӂенере дакэ е реал уна ка ачаста.

«Креация, десигур, поате адуче венит. Дар кред кэ ын лумя дин екранеле телевизорулуй (чя монденэ). Дин пэкате, практик тоць колеӂий мей комбинэ сервичиул ку алте окупаций, пентру кэ саларииле ын сегментул ностру сынт кам жоасе. Ынкипуици-вэ, директорул институцией де културэ ридикэ лунар пуцин май мулт де 2500 рубле. Токмай деачея колективул ностру е формат дин персоане неиндеференте. Кред кэ аць ынцелес, кэ ангажаций ноштри мунческ ла ной ну де драгул банилор», — констатэ тынэрул.

Фиинд персоанэ ку гындире критикэ ындатэ вине ши ку о вариантэ сау сченариу посибил, пентру а скимба ситуация.

«Девенинд ведетэ, креште ши венитул. Сэ луэм екземплул колективулуй «ДоРеДос». Сынт ниште тинерь минунаць, каре ау кыштигат глория партичипынд ла конкурсурь музикале ренумите. Ау меритат челебритатя ши еа ле адуче венит. Тотушь тоате ачестя ну ау кэзут дин под. Артиштий ау мунчит мулт, фэрэ а претинде бань, кэч ну се вэд ын алт домениу декыт ын чел ын каре мунческ. Пентру а ридика бань грей, е невое сэ депэшешть о линие евентуалэ, дупэ каре е рекуноаштеря. Ши ну е неапэрат сэ фий ренумит ка «ДоРеДос». Поате кэ симплу те вор ынчепе а инвита сэ кынць/дансезь ла солемнитэць, нунць, кумэтрий. Е о ачеяшь рекуноаштере дин партя публикулуй, нумай кэ пе пяца аутохтонэ. Орькум, штиу дин проприя експериенцэ кэ пентру адевэратул креатор — дансатор, интерпрет сау актор — е импортант ка чея че фаче сэ-й фие драг публикулуй. Доар е куноскут фаптул кэ чя май маре апречиере пентру ун артист сынт аплаузеле ши рекуноштинца спектаторилор».

Пе инстаграмул ероулуй ностру л-ам вэзут ын челе май диверсе кипурь, фэкынд челе май диферите кестий: де ла костумацие — ла сченарий скрисе. Тотушь каре персонаж ынтрукипат де думнялуй ый есте чел май драг луй Владимир?

«Колеӂий спун кэ ымь реушеск де минуне персонажеле негативе, сэ зичем Баба Клоанца, Елфул (Леший), Дракул, Мотанул Базилио… Пробабил, сынт де акорд ку ей, пентру кэ ын фиекаре депун чева индивидуал. Ну ын задар сынт десеорь компарат ку Георге Милляр, акторул каре а ынтрукипат тоць некураций ын филмеле-повешть де пе тимпуриле советиче. Да, ам ымпрумутат де ла ел унеле «глуме». Дар ну пот евиденция ун рол сау ӂенул каре май мулт мь-ар плэчя. Деши оптез май мулт пентру челе негативе дин повешть: ын кипул лор ынчерк сэ мэ простеск, сэ фиу хазлиу, фэкынд спектаторул сэ рыдэ. Десеорь, дупэ матинее, микуций фуг сэ-й ымбрэцишезе ну доар пе Мош Ӂерилэ ши Алба-ка-Зэпада, дар ши пе персонажеле меле. Кред кэ есте чя май маре апречиере дин партя аудиториулуй копилэреск».

Кум а фост каля

«М-ам ангажат ла Каса Мештешугурилор ши Традициилор Популаре ын 2019, ын калитате де спечиалист-шеф пентру креация популарэ. Експериенца добындитэ ын ансамблул «Виорика»… ши атитудиня мя деосебитэ фацэ де традицииле популаре ши обичее (май алес молдовенешть) м-ау ажутат ла ачастэ етапэ. Спечиалиштий институцией дин старт ау ынцелес кэ штиу мулте лукрурь интересанте, ын пофида вырстей фираве. Ымь черяу сфатул, унеорь кяр ши кондукэторий унор колективе. Унора ле «шоптям» че музикэ ар путя фи потривитэ пентру ун анумит данс (хорэ сау сырбэ, сау бэтутэ…). Алтора ле ымпэртэшям секретеле портулуй попоарелор дин РМН. Уний мэ ругау сэ ле традук текстеле кынтечелор ши сэ ла ажут ын артикуларя коректэ ын лукрэриле молдовенешть», — ышь аминтеште спечиалистул де ларг профил.

Шь-а аминтит Владимир кум а стэпынит ӂироскутерул, пентру ка Клоанца сэ парэ кэ збоарэ, кум ышь фикса перука пе кап, кум ыл трэӂяу де пэр копиий, кум ынвэца сэ се макиезе, сэ скрие сченарий ши сэ гидезе ынтылнирь ку партичипаря Президентулуй. Тоате ачестя ну с-ар фи ынкадрат ынтр-о сингурэ паӂинэ де зиар.

Кум е сэ кондучь ун колектив ла вырста де доар 25 де ань

«Сэ фий о парте компонентэ а колективулуй ши сэ-л дирижезь сынт лукрурь диферите. Сигур, кондукэторул требуе сэ активезе ынтр-о дирекцие ку субалтерний сэй, дар дежа ну поате рэмыне пе ачеяшь парте а колективулуй, кум а фост ын трекут. Акум пе умерий луй есте о поварэ май именсэ. Требуе сэ гэсешть солуций менаӂериале ын скурт тимп. Май клар ва фи, дакэ вой лэмури ын база оркестрей. Сэ не ынкипуим о оркестрэ ын каре кынтэ ун музикант де рынд. Сэ зичем, ун наист сау виорист. Ын тимп че еволуязэ ын кадрул оркестрей, аре партитура са ын опере. Ын унеле пэрць але оперей поате сэ-шь май ее аер. Унеорь делок ну аре партитурэ ши поате сэ се релаксезе пе паркурсул ынтреӂий пьесе. Акума сэ не ынкипуим кэ ачест музикант девине кондукэторул оркестрей. Колективул ый есте куноскут, опереле — ла фел. Ел ышь куноаште партитуриле, поате кэ ла ауз цине минте ши челе але алтор инструменте. Дар дежа аре алте ангажаменте: ел требуе дин тимп сэ офере ритм ынтреӂий оркестре. Аре сарчинь май глобале, дар ну требуе сэ се рупэ де ла колектив. Кондукэторул мынуеште багета, яр партитуриле ле верификэ лукрэторий ын парте, — лэмуреште Владимир. — Ла прочесул де креацие с-ау май адэугат кестииле документаре. Мереу требуе сэ фий ла курент ку тоате ноутэциле. Аша есте лукрул унуй кондукэтор ал колективулуй. Ши ла 70, ши ла 50, ши 25 де ань – ку мултэ респонсабилитате».

Деч, ятэ-л кум есте Владимр Сырги, ун тынэр респонсабил, каре лукрязэ пентру бинеле ши зымбетул цэрий. Ши, кред еу, атыта тимп кыт ын фрунтя институцией ва фи о аша персоанэ неиндеферентэ, тоць чейлалць вор тинде спре ун аша мод де екзистенцэ… да, ануме екзистенцэ, пентру кэ оамений артей ну лукрязэ артишть, артиштий екзистэ.

Кирил Александров

Фото де аутор