«Вряу ка сэ спун» сау «Вряу сэ спун»?

Ын утилизаря конжункциилор, уна динтре тендинцеле каре кыштигэ, нежустификат, тот май мулт терен, ын лимба контемпоранэ, есте ынлокуиря луй «сэ» ку структура «ка сэ». Дакэ сынтем атенць, вом аузи фреквент, ын лимбажул котидиан, експримэрь де фелул: Вряу ка сэ спун/Пот ка сэ ажут/Дореште ка сэ интервинэ етч.

Прин урмаре, кум есте корект – Вряу ка сэ спун сау Вряу сэ спунПот ка сэ контрибуй сау Пот сэ контрибуй етк.?

Ын лимба молдовеняскэ, алэтураря челор доуэ елементе – ка ши сэ – есте коректэ нумай ын конструкций каре експримэ скопул, кум сынт, де екземплу, урмэтоареле: Се грэбеште ка сэ ажунгэ ла тимп/Фаче ефортурь ка сэ реушяскэ ла екзамен/А рэмас песте програм ка сэ термине лукрэриле етч.

Ын тоате челелалте ситуаций, нормеле лимбий молдовенешть ну адмит пе ка ынтре доуэ вербе, динтре каре ал дойля есте ла модул конжунктив (ку сэ). Се ва спуне корект, де пилдэ: Вряу сэ плек/Пот сэ ажут/Дореште сэ интервинэ/Ынчаркэ сэ демонстрезе етч.

Елементул де релацие – ка – поате сэ апарэ нумай дакэ ынтре челе доуэ вербе сынт интеркалате алте кувинте: Вряу ка мыне де диминяцэ сэ ынчапэ лукрул/Аш дори ка астэзь дупэ-амязэ сэ не ынтылним етч.

Личеян сау личеан, личеанкэ сау личеанэ?

Ын лимбажул курент, кяр ын чел ал елевилор де личеу, пе интернет, ын масс-медиа, фреквент се фак грешель ын ортографиеря ши пронунция субстантивелор дин титлул артиколулуй. Ятэ кытева екземпле алесе ла ынтымпларе: «Ун личеян а фост десемнат «Елевул анулуй», «Ӂестул емоционант фэкут де о личеянкэ», «Ешть личеян ши ай идей де проекте?» етч.

Аша дар, личеян сау личеан, личеанкэ сау личеанэ?

Требуе штиут кэ форма коректэ де номинатив-акузатив сингулармаскулин (пентру примул субстантив менционат ын титлу), ун ымпрумут дин лимба франчезэ есте личеан (ку –ан). Ла плурал, индиферент де каз (номинатив, акузатив, ӂенитив, датив), се ва ортография ку дой е, чея че ар требуи сэ се симтэ ши ын фелул ын каре се пронунэ кувынтул – личеень/личеений (ку артикол хотэрыт) /унор личеень/личеенилор.

Ын привинца формелор де феминин, о примэ пречизаре импортантэ есте ачея кэ форма личеанкэ ну есте коректэ (литерарэ), сингура адмисэ фиинд личеанэ. Ла казуриле ӂенитив-датив, сингулар, ка ши ла плурал, индиферент де каз, се ортографиазэ ку дой е – личееней/личеене/личеенелор/унор личеене.

Милла Милли