Мереу ла даторие

Пе дата де 12 май маркэм Зиуа интернационалэ а асистенцилор медикаль. Потривит дателор Министерулуй Сэнэтэций, ын медичина нистрянэ мунческ чирка 2000 де сурорь медикале. Ын фиекаре зи, кяр ши ын челе де сэрбэтоаре, еле мереу сынт ла даторие, ынгрижинд болнавий. Ун адевэрат ероисм ши девотамент професией ау демонстрат сурориле медикале ын периоада акциунилор милитаре дин вара анулуй 1992, ын периоада пандемией де коронавирус. Ын рындуриле ачестора сынт ши Мария Моисеевна Вальковская ши Галина Ивановна Колбасюк, каре мунческ ын блокул де операций ал спиталулуй чентрал орэшенеск дин Бендер.

Ын орьче кондиций не фачем датория

Мария Моисеевна Вальковская а абсолвит шкоала де медичинэ дин Бендер. Ын 1976 с-а ангажат ла спитал май ынтый ын секция де трауматолоӂие, ын калитате де асистент медикал, апой сорэ супериоарэ, ултериор, деоарече юбя мулт кирурӂия, а трекут ын блокул де операций.

«Акум 30 де ань, ымпреунэ ку фамилия, локуям ын картиерул «Нордик» ал орашулуй, — повестеште думняей. — Ын сяра де 19 юние 1992, мэ ынторчям акасэ де ла сервичиу, дар транспортул ну май чиркула дин кауза акциунилор милитаре, се аузяу ымпушкэтурь, бубуитурь де тун. Ам дечис сэ мерг ла руде, каре локуяу ын сатул Гыска. Ам телефонат ла локул де мункэ, лэмуринду-ле ситуация. А доуа зи ми с-а пус ла диспозицие амбуланца, ын салонул кэрея май ерау колеӂь де лукру, пентру а ажунӂе ла локул де мункэ. Тимп де 2 зиле ам лукрат практик фэрэ а пэрэси сервичиул. А трекут тимпул, ынсэ ачеле евенименте, ачеле дурерь ну се уйтэ. Дежа пе 20 юние ау ынчепут сэ адукэ рэниць. Датория ноастрэ ера, ка ши акум, сэ салвэм вяца пачиенцилор, сэ ле алинэм дурериле. Десигур, ера страшник, збурау обузе, глоанце пе териториул спиталулуй, ынсэ ынцелеӂям, кэ е нечесар сэ лукрэм. А фост фоарте дифичил ын ачеле зиле де рэзбой. Блокул де операций се афлэ ла етажул дой, ын тимпул интервенциилор кирурӂикале се аузяу бубуитурь, збурау глоанце, ынсэ Домнул не-а пэзит. Пе атунч шеф ал секцией ера Думитру Фьодорович Попов. Думнялуй екзамина пачиенций, апречия старя сэнэтэций, апой репартиза рэниций, спунынд каре аре невое де асистенцэ ын примул рынд. Ера ун спечиалист ексчелент».

Кынд ын ораш ау интрат мулташтептаций милитарь ай Форцелор де Менцинере а Пэчий дин Федерация Русэ, спиталул а трекут ла ун реӂим обишнуит де лукру. «Дежа дупэ лукру плекам акасэ, ну май мунчям ку сэптэмыниле, фэрэ одихнэ, ка ын тимпул рэзбоюлуй, — зиче думняей. — Атунч ши акум, тотушь, лукрул ностру рэмыне екстрем де респонсабил».

Пе паркурсул дискурсулуй Мария Моисеевна ревеня мереу ла периоада рэзбоюлуй, каре й-а лэсат аминтирь греле. «Операцииле дурау мулт тимп, унеорь кыте 6 оре, — зиче думняей. — Оре ла рынд стэтям ын пичоаре, дар ну-мь аминтеск сэ фи кэзут де обосялэ сау сэ не плынӂем кэ ну май авем путерь. Ера нечесар сэ не ындеплиним чинстит ши корект датория, ын орьче кондиций формате». Доар дупэ рэзбой ынтряга фамилие а Марией Моисеевна с-а ынтылнит акасэ. Ын ачелашь ан фийка а нэскут о фетицэ ку нумеле Катюша. Непоата е дажа матурэ ши аре фамилия са. «Паче ши сэнэтате — ятэ че не дорим ноуэ ши тутурор оаменилор», — зиче  Мария Моисеевна.

«Мунчям кыте 4-5 зиле, фэрэ одихнэ»

 Галина Ивановна Колбасюк есте де ориӂине дин Иваново, аколо а абсолвит шкоала де медичинэ, апой с-а мутат ку траюл ын Бендер. Де ла сфыршитул анилор ’60 ай секолулуй трекут мунчеште ын калитате де асистентэ медикалэ ын блокул де операций. Пе паркурсул анилор ау фост мулте казурь дифичиле, тотушь челе май де неуйтат ау фост ын периоада рэзбоюлуй дин 1992. «Кынд а ынчепут рэзбоюл, ымпреунэ ку фамилия ерам ла одихнэ ын Одеса. Имедият ам дечис сэ ревин акасэ, — ышь аминтеште Галина Ивановна. — Думиникэ, 21 юние, тоате меселе пентру операций ерау окупате, моменте дифичиле, ынкордате ам трэит ку тоций. Мунчям кыте 4-5 зиле, фэрэ одихнэ, кэч ерау мулць рэниць. Унеорь сэптэмынь ынтреӂь ну ешям ын афара спиталулуй, ера перикулос, ымпушкау ши не ера фрикэ. Фоарте дес рэмыням фэрэ луминэ, ын сэлиле де операций лукрам ку луминэ аутономэ. Спэлэтория ну функциона, не ажутау локуитоареле дин секторул партикулар дин апропиере, спэлау ши адучяу албитуриле курате. Рэниций ерау ын маре мажоритате локуиторь ай орашулуй. Приминд ажуторул нечесар, ерау транспортаць ла Тираспол. Принтре пачиенций ноштри а фост ши милицианул Григоре Ечин, каре а суферит ын урма унуй акт де терорисм. Афлынду-не ын сала де операций, уйтам че се петрече ын жур. Тимпул се опря, доар кынд се термина операция ревеням ла реалитате. Доар кынд дежа ын ораш интрасерэ пачификаторий рушь, вяца а ревенит ла нормал, не симцям ын афара периколулуй, тотул ера лиништит. Чя май феричитэ зи а фост атунч, кынд кондучеря спиталулуй не-а адус вестя кэ рэзбоюл с-а сфыршит».

Феличитэрь дин суфлет тутурор асистенцилор медикаль ку прилежул сэрбэторий, паче, сэнэтате, сукчесе ла локул де мункэ, букурий ын фамилие.

Светлана Галбен

Фото де аутор