Ей дук файма нямулуй

Тимпул трече репеде, депэшинд пе необсервате секоле ши милений, штергынд некруцэтор нумероасе мэргэритаре де пе супрафаца пэмынтулуй. Ятэ ши акум привим ку носталӂие ын урмэ, ла инкомпарабила фрумусеце а датинилор ноастре стрэмошешть. Спре феричире, май екзистэ оамень каре депун ефортурь пентру а скоате ла лумина зилей дин «лада де зестре» тезаурул нямулуй. Ун астфел де ом есте ши Елена Мириуца дин сатул Мэлэешть, районул Григориопол.

Думняей чирка 25 де ань дин вяцэ й-а дедикат каузей промовэрий лимбий ши културий молдовенешть ын рындуриле елевилор школий дин локалитате. Драгостя пентру култура традиционалэ аутохтонэ ши лимба матернэ а фост уникул мотив каре а детерминат-о, дупэ абсолвиря студиилор медий, сэ алягэ факултатя де лимбэ ши литературэ молдовеняскэ а институтулуй педагоӂик. Обцинынд диплома де спечиалист ын домениул дат, фэрэ нич ун пик де ындоялэ, а ревенит ла баштинэ, девенинд мембру ал колективулуй педагоӂик ал школий.

Ын калитате де професоарэ мереу се стрэдуе сэ ле алтояскэ дисчиполилор сэй драгостя пентру литература молдовеняскэ, ынвэцынду-й сэ прецуяскэ ши сэ ынмулцяскэ валориле спиритуале але нямулуй, депуне мулте ефортурь пентру ка ла инима елевилор сэ ажунгэ фрумусеця ши богэция фолклорулуй молдовенеск. Реушеште сэ ле трезяскэ интересул пентру обичеюриле популаре де нунтэ, шезэторь ши хора сатулуй, пе каре ле-ам моштенит де ла стрэбунь.

Де ла луме адунате ши-напой ла луме дате…

Кынд, ын анул 2014, Валериу Мицул,  пе атунч директор ал Касей де Културэ дин с.Мэлэешть, ле-а суӂерат педагоӂилор дин сат идея де а креа ун ансамблу етнофолклорик, Елена Петровна а фост прима каре с-а пронунцат пентру. Ындатэ и с-а оферит функция де кондукэтор артистик.

«Ындатэ не-ам пропус сэ еволуэм ку сукчес ла фестивалул «Изворул традициилор» дин орашул Тираспол, деши ну авям нич костуме, нич ун реперториу потривит. Ам кэутат прин лэзь стофэ каре ар авя чева асемэнэтор ку челе дин каре се коасе ун костум национал. Ам реушит сэ не фачем ку ымбрэкэминте, деши пуцин де тот се асемэна ку челе але стрэбунилор ноштри. Ам алес ши кынтече, ла ачест компартимент ам фост ажутаць де мэтуша Еудокия, вечина мя, Думнезеу с-о ерте, а фост о кунэскэтоаре бунэ де кынтече ши дансурь популаре. О цин минте кынтынд ынкэ дин аний копилэрией меле. Се букурасе мулт, кынд о ругасем сэ мэ ынвеце а кынта. Кытева зиле ла рынд ам аскултат кынтечеле думняей. Ле-ам импримат доар пе челе каре мь-ау кэзут тронк ла инимэ. Апой ле-ам презентат колеӂилор. Астфел, ла прима едицие а фестивалулуй «Изворул традициилор» ам пропус кынтече векь пентру кэтэние (аша пе тимпурь ерау нумите ын сатул ностру петречериле  флэкэилор ла арматэ) ши дедикате миресей. Ам фэкут фацэ лукрурилор ши ам ынцелес кэ ну не рэмыне алтчева декыт сэ континуэм сэ не дезволтэм ын план артистик. Дежа не путем лэуда ку ун реперториу варият. Фиекаре мембру ал колективулуй ностру ла ачест капитол шь-а лэсат ампрента. Ам адунат кынтече дин тоате колцуриле Нистренией», — ми с-а дестэйнуит ку мындрие талентата артистэ ши необосита кондукэтоаре а ансамблулуй.

Ла фел де сфынтэ ка ругэчуня…

Ла ынчепут, прекум ам спус, колективул ансамблулуй «Датина стрэбунэ» ыл форма педагоӂий школий ши грэдиницей де копий дин сат. Май тырзиу, ла ачештя ау адерат медичий дин локалитате. Нумэрул мембрилор мереу креште. Дежа шь-ау експримат доринца де а кынта ын компоненца ансамблулуй ун нумэр маре де пенсионарь, де ла каре артиштий май тинерь ынвацэ мулте лукрурь ной. Кондукэтоаря ансамблулуй есте гата сэ ворбяскэ ла инфинит деспре фиекаре колег ын парте. Аплаузиле фуртуноасе кулесе ла храмуриле диферитор сате ши ораше дин царэ ши кяр де песте хотаре е меритул фиекэруй артист ал «Датиний стрэбуне». Колективул аре ын палмаресул сэу нумероасе премий ши дипломе де партичипаре ла диверсе конкурсурь ши фестивалурь музикале районале, републикане ши интернационале. Ынкэ ун лукру интересант, дупэ че ау депринс арта интерпретативэ, мэлэештений ау стэпынит ши арта дансулуй, грацие луй Дмитрий Станев, директорул Касей де Културэ дин капиталэ. Пынэ а окупа ачастэ постурэ, думнялуй, дупэ ореле де сервичиу, порня де доуэ орь пе сэптэмынэ ла Мэлэешть, унде ера аштептат ку нерэбдаре ын калитате де кореограф. Даторитэ думнялуй, астэзь ын реперториул «Датиний стрэбуне» ау апэрут дансуриле «Чуляндра», «Полка» ши «Хора дин бэтрынь».

 Фиекаре мембру ал ансамблулуй, ла ынтребаря че ынсямнэ пентру ел музика популарэ, рэспунде ла фел: «Пентру мине музика популарэ есте ла фел де сфынтэ, прекум о ругэчуне. Ку еа мэ трезеск, мэ кулк, мэ хрэнеск, ку еа трэеск тоатэ вяца. Есте чея че ми с-а трансмис прин сынӂе де ла пэринций мей ши пе каре сынт облигат (облигатэ) сэ о трансмит копиилор».

Лилия Спеян

Фото де аутор