Сергей Чебан: «Сэнэтатя оаменилор есте приоритарэ …»

Советул Супрем а адоптат, ын прима лектурэ, проектул буӂетулуй пентру анул 2018. Чя май маре парте а келтуелилор буӂетулуй ва фи фэкутэ пентру асистенца медикалэ (16,7%) ши сервичииле сочиале (15,2%). Ауторий проектулуй не асигурэ кэ «Буӂетул анулуй 2018» есте екилибрат ын домениул сочиал, астфел ынкыт пенсииле ши индемнизациииле сэ фие плэтите интеграл. Деспре ачаста а рапортат ын кадрул шединцей парламентаре Ирина Молоканова, министрул де финанце. А конфирмат спуселе ей ши Сергей Чебан, прешединтеле Комитетулуй пентру политика сочиалэ, окротиря сэнэтэций, мунчий, фамилией ши копилэрией ал Советулуй Супрем, каре, речент, а визитат редакция ноастрэ. Думнялуй а акчентуат кэ депутаций нистрень ышь пропун обьективул асигурэрий стабилитэций финанчиаре а популацией, чел пуцин ла нивелул анулуй курент.  

Вэ аминтим, Сергей Чебан а фост алес а патра оарэ депутат ал Советулуй Супрем пе чиркумскрипция елкторалэ №26, Коротна. Сэ штиць кэ ачест лукру ынсямнэ мулт, ворбинд деспре ынкредеря маре пе каре й-о акордэ електоратул. Фэкынд о паралелэ динтре леӂислатура пречедентэ ши курентэ, депутатул спуне, кэ прима а фост май пуцин продуктивэ. Мажоритатя инициативелор леӂислативе але парламентарилор, промовате ынтру бинеле попорулуй, ерау респинсе дин кауза дезакордулуй динтре Гуверн ши Леӂислатив. «Ера о периоадэ тенсионатэ, мажоритатя инициативелор леӂислативе елаборате де комитетул ностру ерау игнорате сау рэмыняу липсите де сусцинере ла нивелул кувенит», — афирмэ Сергей Чебан. Думнялуй есте ынкрединцат кэ ситуация економикэ дифичилэ, пе каре о авем астэзь, ын маре мэсурэ, есте о консечинцэ а дечизиилор некибзуите але ауторитэцилор пречеденте.

Нистрений сынт ынгрижораць пентру вииторул сэу. Мулць динтре ей каутэ ун рэспунс калмант, инклусив де ла мембрий Комитетул пентру политика сочиалэ, окротиря сэнэтэций, мунчий, фамилией ши копилэрией.  Уний о фак ку пря марь емоций. «Ый ынцелеӂем, ый аскултэм ку маре рэбдаре, — зиче Сергей Фьодорович. – Ынчеркэм сэ ле експликэм кэ авем тоате шанселе ла ун виитор проспер, дар требуе сэ фим май рэбдэторь, ной вом депуне тоате ефортуриле пентру а фаче фацэ лукрурилор. Президентул дежа а реализат, ла нивел леӂислатив, мажоритатя промисиунилор дин програмул сэу електорал. Пе прим-план ау фост антрепренорий, май алес чей ынчепэторь, каре ау бенефичият де мулте фачилитэць. Дин активитатя ачестора ва авя де кыштигат ши рестул нистренилор, доар е куноскут фаптул кэ буӂетул републикан се комплетязэ ын мажоритатя са дин импозитул пе каре ыл акитэ ентитэциле економиче».

Четэцений соличитэ ши ун сприжин компетент ал комитетулуй ын май мулте домений. Де екземплу, пенсионарий, ынреӂистраць пе териториул цэрий ноастре, титуларь ай пенсией алтей цэрь, ау черут сэ фие егалаць ын дрептул ла бенефичий ку титуларий пенсией нистрене. Суб еӂида Президентулуй цэрий, Комитетул пентру политика сочиалэ, окротиря сэнэтэций, мунчий, фамилией ши копилэрией а елаборат ун шир де амендаменте ла леӂя кореспунзэтоаре, каре ау пермис ачест лукру. Ун алт проект, адоптат ну демулт, елаборат де ачелашь комитет, се реферэ ла ынлеснириле акордате персоанелор ку дефичиенце де ауз сау ведере. Ын конформитате ку леӂислация нистрянэ дин анул трекут, фамилия каре авя ын компоненца са доуэ персоане ку дефичиенце де ведере сау ауз ера скутитэ комплетаменте де плата пентру сервичииле комунале, яр персоанеле сингуратиче ку ачесте дефичиенце – ын пропорцие де 50 ла сутэ. Мулць четэцень с-ау плынс кэ ну е пря корект. Ултимий се афлэ, дин кауза стэрий сэнэтэций, ынтр-о ситуацие де вяцэ мулт май дифичилэ ын компарацие ку алте персоане ку дизабилитэць ши ар требуи сэ бенефичиезе де ун сприжин май маре дин партя статулуй. Ын резултат, а апэрут инициатива леӂислативэ каре пропуня сэ фие егалате ын дрептурь амбеле категорий. Астфел, депутаций нистрень с-ау пронунцат пентру скутиря де плата пентру сервичииле комунале а пенсионарилор ку градул дой де инвалидитате (ауз сау ведере), индиферент де фаптул дакэ ачештя локуеск ын сингурэтате сау ку партенерул каре есте ши ел инвалид.

Ау провокат дискуций ынлеснириле де каре диспун партичипанций ла диферите рэзбоае. Каре ера мэрул дискордией? Диференца бенефичиилор акордате ветеранилор рэзбоаелор дин Нистрения ши дин Афганистан, але партичипанцилор ла ликидаря консечинцелор аварией де ла Чернобыл. Уний ерау май «привилеӂияць» декыт алций. Ын презент тоць ачештя се букурэ де ынлеснирь егале.

Комитетул, кондус де Сергей Чебан, атраӂе атенцие споритэ орфанилор, ын анул курент пунынд акчентул пе асигураря ачестора ку локуинце. «Ун програм ын ачест сенс а фост елаборат, — сусцине С.Чебан. – Дар сынтем ын кэутаря фондурилор. Пентру а-л реализа, статул аре невое де чирка 61 млн де рубле.  Сума а фост калкулатэ фиинд луатэ ын консидерацие диференца де прец ал апартаментелор дин диферите локалитэць. Е ши натурал, пентру реализаря програмулуй, сэ зичем ын Каменка, вор фи келтуиць май пуцин бань декыт ын Тираспол сау Бендер. Ын трекут, девиза ера калкулатэ реешинд дин прецул апартаментелор дин капиталэ. Контэм ла ун термен рестрынс пентру реализаря програмулуй».

О алтэ кестиуне дифичилэ де пе аӂенда де лукру а Комитетулуй есте ындестуларя ку медикаменте а пачиенцилор ку боль раре. «Ку регрет, буӂетул статулуй е дефичитар ши ну пермите сэ-й ындестулэм комплетаменте ку препарателе нечесаре. Дар, ын каз де нечеситате, ачештя примеск гратис медикаменте де урӂенцэ», — не-а асигурат депутатул.

Ун алт проект де леӂе, елаборат де Комитетул пентру политика сочиалэ, окротиря сэнэтэций, мунчий, фамилией ши копилэрией, ши адоптат де парламент, а фост чел ку привире ла ажуторул де дечес (сума бэняскэ каре се акордэ ын скопул сусцинерий финанчиаре а фамилией дечедатулуй сау а персоаней каре а супортат келтуель оказионате де дечес). Ын темеюл ноий леӂь, ажутор де дечес пот прими ши руделе дечедатулуй, четэцян нистрян ку визэ де решединцэ ын РМН, каре примя пенсия унуй алтуй стат.  «Дин феричире, ам фост сусцинуць де колеӂь», — а спус сатисфэкут С.Чебан.

«Актуалменте лукрэм асупра унуй програм каре ва ажута абсолвенций курсурилор де масаж. Ачештя се пот аранжа ла лукру  пе спечиалитате, доар дакэ диспун де студий медикале спечиализате. Пропунем ка абсолвенций курсурилор де масаж сэ се поатэ ангажа пе спечиалитате кяр дакэ ну ау фэкут студий ла колеӂиул де медичинэ. Ачест лукру е импортант, ын примул рынд, пентру персоанеле, каре, дин кауза дификултэцилор де сэнэтате, ну-шь пот пермите студий супериоаре спечиализате», — е конвинс депутатул.

Модификэрь ау фост интродусе ши ын Кодул Мунчий. Уна динтре еле се реферэ ла неакитаря ла тимп а салариилор сау алтор ажутоаре де кэтре патроний неконштиинчошь.

Ын трекут ангажаций се путяу плынӂе ла инстанца де жудекатэ ын тимп де 3 лунь, ын презент о пот фаче ын термен де 12 лунь.

Ын а доуа зи де винерь а фиекэрей лунь, Сергей Чебан се ынтылнеште ку алегэторий де пе чиркумскрипция са. Ачештя вин ла думнялуй ку диферите проблеме. Уний ау невое де лемне пентру фок, алций — де материале де конструкцие сау медикаменте. Думнялуй се стрэдуе сэ-л ажуте пе фиекаре ын парте. Ку регрет, ну ынтотдяуна ый реушеште, дин кауза инсуфичиенцей финанчиаре. Тотушь, прекум а рекуноскут думнялуй, ын ажутор ый вин оамений каре фак акте де каритате. Пе прим-план думнялуй пуне проблемеле персоанелор дезавантажате, ынцелегынд кэ ачештя пот миза доар пе ажуторул статулуй ши ал оаменилор мэринимошь. Депутатул Сергей Чебан есте ынкрединцат кэ ун резултат ал унор интенсе ефортурь але Гувернулуй, Парламентулуй ши Президентулуй цэрий ва фи вииторул проспер ал нистренилор.

Лилия Осадчая