«Пэринций мь-ау дат вяцэ, Думнезеу мь-о апэрэ»

Анул 1930 шь-а ынчепут мерсул фалник одатэ ку а 12-я бэтае а оролоӂиулуй, ынскриинд пе фиекаре паӂинэ евенименте марь ши мичь дин царэ ши луме. Пе уна динтре еле, ын тоюл сэрбэторилор дин януарие а фост скрис урмэторул еписод: ын сатул Ташлык дин районул Григориопол, РАССМ, ын фамилия луй Макар ши Акулина Рошка с-а нэскут о фетицэ. Пэринций, фиинд крештинь, й-ау дат нумеле Сфинтей Анастасия, каре се онорязэ де бисерикэ ын януарие.

Ын ал 90-ля ан де ла наштеря ей, ам авут оказия сэ фак куноштинцэ ку Анастасия Макаровна. Ла дрепт ворбинд, кынд мэ ынтылнеск ку оамень лонӂевивь, ам оарекаре дубий привитор ла аминтириле лор ши ну нумай. Ын казул Анастасией Марковна темериле ау фост задарниче. М-а ынтылнит, м-а ымбрэцишат о буникуцэ ку зымбет блажин ши окь склипиторь. Аний трэиць ерау трэдаць доар де ридуриле де пе фацэ. «Ын фамилие ам фост 6 копий: 5 фете ши ун бэят. Пэринций лукрау ын колхоз. Мама кочя пыне пентру тракторишть. Ной, копиий, пэштям вачиле ши оиле пе трей дялурь дин сат: Антанеука, Сэрэтура ши Нехуц. Ярна аскултам троснетул лемнелор дин куптор, не жукам де-а аскунселя. Ла 7 ань ам мерс ла шкоалэ. Вара лукрам ын колхоз. Адунам спичеле ку о греблэ май маре декыт мине. Зилеле лукрэтоаре ерау ынскрисе мамей», — ышь аминтеште доамна Анастасия.

Ын тимпул МРпАП, сатул, ка ши ынтряга царэ, а фост окупат де трупеле ӂермано-ромыне. Локуиторий ау фост евакуаць ын сатул Шипка, апой Колосова дин районул Григориопол, унде ерау импушь сэ сапе шанцурь ын журул сателор. «Дупэ елибераре, не-ам ынторс ын сат. Ам гэсит каса фэрэ ушь, ӂямуриле ерау спарте, куртя ши грэдина — ымпынзите де буруень. Ынсэ ну не-ам сперият. Ымпреунэ не-ам апукат де лукру. Тата а пус ушиле, а стеклуит ферестреле, яр ной ку мама ам фэкут курат ын касэ, ам прэшит буруянул. Ынчепям о вяцэ ноуэ», — ышь депэна фирул аминтирилор конлокутоаря мя.

Ын сат а абсолвит шкоала де 7 ань, апой ын сатул Бутор — 10 класе ши а депус документеле ла Институтул Педагоӂик «И. Крянгэ» дин Кишинэу. Деши сора Елена трэя ын ачест ораш, Анастасия а дечис сэ трэяскэ ын кэмин. Примий пашь пе тэрымул педагоӂик й-а фэкут ын сатул Заим, районул Кэушень, дар песте пуцин тимп а фост трансфератэ ын сатул Ермоклия дин ачелашь район, пентру а кондуче микуций дин класеле примаре прин очеанул куноштинцелор. А формат ын ачест сат ун куплу ку Михаил Киселица, ынвэцэтор де математикэ, каре а ынвэцат-о сэ супунэ чифреле сокотелий. Ау крескут ши ау едукат дой копий: пе фечорул Игор ши фийка Елена. Ын сат ера стиматэ де елевь ши де локуиторь, дар дорул де пэринць, де сатул натал, де каса пэринтяскэ ый ера мереу ын суфлет. А ревенит ла Ташлык, ангажынду-се едукатоаре ла креша №1. Пе пракурсул вьеций а лукрат ын калитате де сорэ медикалэ – едукатор, шеф ад-интерим ал институцией примаре. Чинч ань а лукрат ын секция де ынвэцэмынт дин районул Григориопол.

«Пэринций мь-ау дат вяцэ, яр Думнезеу мь-о апэрэ, дакэ мь-а дат сэ трэеск атыця ань», — е конвинсэ Анастасия Макаровна.

Думняей се мындреште ку ай сэй 5 непоць ши 12 стрэнепоць. Астэзь трэеште ла Тираспол ымпреунэ ку непоата Олеся, ӂинереле Александру ши стрэнепоата Яна. «Ултима датэ, кынд фусесем ын визитэ ла еа, стэтя лынгэ собэ, гемуитэ ши флэмындэ, — ышь аминтеште Олеся. — Мь-а спус, кэ де доуэ зиле ну а мынкат. А дат унуй сэтян ниште бань сэ-й кумпере де мынкаре ши дус а фост. Атунч ам хотэрыт с-о луэм ла ной. Акум ый есте калд ши есте хрэнитэ ла тимп. Стрэнепоата ый цине де урыт. Се алинэ ши ку кусутул. Пынэ ын презент пуне аца ын ак фэрэ океларь».

Десигур, ероина ноастрэ ар вря сэ-шь трэяскэ бэтрынеця ын каса са, сэ мяргэ прин оградэ, грэдинэ ши сэ-шь ымпаче суфлетул, дар ши лынгэ непоць е бине.

Светлана Захарова