Пе фундалул евениментелор дин ултимул тимп, ал кризей енерӂетиче, ам ажунс ку тоций ла конклузия кэ цара аре невое де енерӂие реӂенерабилэ. Че есте ши каре ый сынт авантажеле ши дезавантажеле, кум поате контрибуи ла протежаря медиулуй ынконжурэтор? Хайдець сэ студием. Ка обьект де инвестигацие ам алес орашул ши районул Слобозия ши ам афлат чине дежа о фолосеште.
Се нумеште енерӂие верде ши провине дин сурсе натурале инепуизабиле, че пот фи реӂенерате ын мод констант, де-а лунгул тимпулуй. Типуриле де енерӂие соларэ, еолианэ, хидрауликэ сау ӂеотермалэ ау авантажул де а ну контрибуи семнификатив ла скимбэриле климатиче сау полуаря медиулуй ынконжурэтор. Ачаста е фоарте импортант ши ле деосебеште де алте сурсе традиционале де енерӂие, каре утилизязэ комбустибил фосил, че емит газе ку ефект де серэ ши каре сынт полуанте ши дэунэтоаре.
Слобозиений дежа практикэ инсталаря паноурилор соларе пе акоперишул каселор сале партикуларе. Унде ле путем прокура? Пе лынгэ импортул дин алте цэрь, ле-ам дескоперит ши ын магазинул спечиализат «Рубин» дин локалитате. Спечиалиштий де аич ау ын сток чентрале електриче соларе де ла 5 кВт пынэ ла 30кВт, оферинду-ле кумпэрэторилор ши прециоасе сервичий де консултаре ши инсталаре. Пентру локуинцеле привате ей не рекомандэ утилизаря чентралелор електриче де 5 кВт. Ун астфел де комплект ва фаче фацэ нечеситэцилор персонале але клиенцилор. Индиферент де капачитатя де а фурниза киловаць, чентрале сынт де трей типурь. Примул есте аутоном, адикэ, фэрэ конексиуне ла рецяуа електрикэ публикэ ши трансформэ енерӂия каптатэ ын енерӂие електрикэ утилизабилэ, ку скопул де а о стока ын батерий пентру о утилизаре ултериоарэ нечесарэ. Чентрала аутономэ есте идеалэ пентру локаций изолате сау пентру зонеле ку акчес лимитат ла рецяуа електрикэ публикэ. Ал дойля тип есте чел де реця, ку конексиуне ла рецяуа електрикэ публикэ. Еа трансформэ енерӂия каптатэ де паноуриле соларе ын енерӂие електрикэ утилизабилэ ши о ливрязэ ын рецяуа електрикэ локалэ. Ал трейля тип есте чентрала хибрид, че поате ынсуши потенциалул амбелор типурь пречеденте ши пермите конектаря ла рецяуа електрикэ публикэ, дар ши стокязэ енерӂия ын батерий. Прецул диферэ де ла 4 646 де доларь ла 19 476 де доларь. Спечиалиштий де ла магазинул «Рубин» пот ажута ын алеӂеря типулуй потривит, ын функцие де нечеситэциле кумпэрэторулуй.
Чентралеле електриче пот фи фолосите ну доар ын касе партикуларе, дар ши ла ынтреприндерь, институций. Ка екземплу вом луа Чентрул де дезволтаре а копилулуй «Романица» дин сатул Карагаш, районул Слобозия, каре, грацие унуй грант, ынкэ ын анул 2014 (!) а инсталат паноурь соларе. Ачестя алиментау ку апэ калдэ букэтэрия, спэлэтория ши доуэ ынкэперь. Елена Ромашова, шефа Чентрулуй, а ворбит деспре авантажеле инсталацией. «Паноуриле соларе сынт о опциуне пентру чей, каре ышь дореск о енерӂие куратэ ши економиситоаре. Ку пэрере де рэу, ын анул 2020 инсталация ноастрэ а ынчетат сэ функционезе. Ну-й куноаштем дефекциуня, кэч ну ам гэсит ун спечиалист компетент ын репарация системулуй», — а адэугат шефа. Май тырзиу ам афлат кэ спечиалишть пентру инсталаря паноурилор сынт, дар пентру репарация лор ну-с.
Енерӂия соларэ есте каптатэ ну доар де паноурь, дар ши де системеле аутономе де илуминат страдал. Унул динтре ачестя а фост инсталат ын анул 2023 ла сенсул ӂираториу дин сатул Терновка, районул Слобозия. Маркаря обьектулуй ера нечесарэ дин мотиве де сигуранцэ а аутомобилиштилор ын кондиций метео нефаворабиле сау пе тимп де ноапте. Акум ла сенсул ӂираториу сынт инсталате патру индикатоаре рутиере ку луминэ де фундал LED, прекум ши о стацие че се алиментязэ ку енерӂие соларэ. Потривит луй Максим Медушевский, директорул бироулуй спечиализат де проектаре ал узиней «Електромаш» дин капиталэ, инсталация есте комплет аутономэ, функционаря ей депинде де лумина соларэ, де кондицииле метеоролоӂиче ши де алць факторь симиларь.
Ын Нистрения ам дескоперит ынкэ ун тип де енерӂие реӂенерабилэ — чя ӂеотермалэ. Ачаста есте фолоситэ ла комбинатул де карне ши лапте «Благода» дин сатул Пэркань, районул Слобозия. Ын урмэ ку дой ань, аколо а фост инсталат ун ӂенератор, че продуче абурь суб пресиуне ши аре ун скоп технолоӂик пентру пастеуризаря лаптелуй.
Ачестя сынт доар кытева екземпле, дар ам реушит сэ конклузионэм кэ енерӂия верде есте ну доар ун виитор сэнэтос, дар ши економиситор, ши еколоӂик. Есте невое сэ не дезволтэм ын ачест домениу, сэ авем кыт май мулць спечиалишть компетенць ши четэцень конштиенць, каре вор алеӂе ануме ачест мод де каптаре ши утилизаре а енерӂией.
Ирина Платика
Ын фото де аутор: системул аутоном де илуминат страдал де ла сенсул ӂираториу дин сатул Терновка, районул Слобозия