Ын прим-план – облигациуниле сочиале

Пентру януарие — ын дечембрие

Ангажаций дин секторул публик, ынчепынд ку 29 дечембрие ши пынэ ла 8 януарие, вор авя о микэ ваканцэ де Анул Ноу. Евидент кэ ын ачастэ периоадэ ну вор актива мажоритатя институциилор де стат, принтре каре ши чентреле де асигурэрь сочиале. Астфел, пенсионарий дин цара ноастрэ рискэ сэ рэмынэ де сэрбэторь ку «бузунареле гоале». Пентру а евита ачест лукру, Вадим Красносельский а иницият ун проект де модификаре а Леӂий «Ку привире ла Буӂетул Фондулуй Унификат де Стат де Асигурэрь Сочиале пентру 2024». Ын аша мод, пенсииле ши престацииле сочиале пентру луна януарие вор фи плэтите пе 26 ши 27 дечембрие. Ын зилеле стабилите тоате плэциле пентру бенефичиарий де контурь банкаре вор фи дежа трансферате. Чей каре примеск пенсия ла домичилиу о вор прими конформ орарулуй стабилит инициал. Чей, кэрора конформ орарулуй, ливраря пенсиилор есте програматэ пентру зилеле 1, 2, 3 ши 7 януарие, вор путя сэ-шь примяскэ баний прин интермедиул лукрэторилор сочиаль сау ын каселе чентрелор де асигурэрь одатэ ку трансферуриле банкаре пентру пенсионарий ку кардурь. Депутаций Советулуй Супрем ау сусцинут инициатива президентулуй прин вот унаним.

Алевтина Берьоза, директорул Фондулуй Унификат де Стат пентру Асигураря Сочиалэ, а експликат кэ кредитаря сумелор ын контурь банкаре ва фи ефектуатэ де институцииле де кредитаре пе келтуяла проприе. Ултериор, ын луна януарие, сумеле вор фи рамбурсате дин буӂетул фондулуй релевант.

Ынкэ о ноутате бунэ пентру четэцений нистрень, ындеосебь пентру пенсионарь — пе 1 януарие теренул предестинат пентру грэдинэрит сау господэрий аукзилиаре персонале ва путя фи ынреӂистрат фэрэ акитаря таксей де стат. Проектул де леӂе релевант, прегэтит де Гувернул РМН, а фост адоптат речент де парламентарий нистрень ын доуэ лектурь конкомитент. Ноиле норме вор фи валабиле пынэ ла сфыршитул анулуй виитор. Ачестя сынт кончепуте пентру а стимула прочеселе де легализаре а документелор де титлу пентру теренурь.

Потривит ауторилор, ын презент ын сателе дин република ноастрэ, супрафаца тоталэ а теренурилор неынреӂистрате кореспунзэтор, утилизате пентру грэдинь сау господэрий аукзилиаре, есте де песте 3,8 мий хектаре. Де регулэ, пентру пенсионарь, ши ну нумай, ачесте теренурь сынт уника сурсэ де а се ынтрецине. Дар, мулць динтре ей ну ышь ынреӂистрязэ дрептуриле фунчиаре, деоарече ну-шь пот пермите сэ аките такса де стат.

Буӂетул — 2025

Ла актуала шединцэ пленарэ алеший попорулуй ау адоптат Леӂя РМН «Ку привире ла буӂетул де стат пентру анул 2025» ын чя де-а доуэ лектурэ. Урмязэ екзаминаря ши адоптаря проектулуй де леӂе ын лектура а трея.

Ынтрукыт дупэ адоптаря проектулуй де леӂе ын прима лектурэ, кынд ау фост апробате принчипалеле карактеристичь але буӂетелор консолидате, републикан ши локале, ау фост пропусе амендаменте че цин де леӂислация фискалэ, ачестя ау фост реадусе ын прима лектурэ, пентру ажустаря параметрилор буӂетелор локале.

«Советул Супрем а адоптат инициатива леӂислативэ а Гувернулуй РМН реферитор ла модификаря Леӂий «Ку привире ла импозитул пе профит», каре преведе интродучеря аша-нумитей плэць фискале униче, каре симплификэ прочесул де администраре а афачерилор. Астфел, аӂенций економичь, ка сэ ну май аките ун нумэр маре де фактурь кэтре фондуриле компетенте, кум ар фи буӂетул локал, републикан, чел унификат, пентру асигурэриле сочиале, ымпэрцинд индепендент сума импозителор, вор плэти импозителе принтр-о сингурэ фактурэ трансферынд баний ын буӂетул републикан, май апой ачештя вор фи дистрибуиць спре фондуриле нечесаре де кэтре спечиалиштий компетенць ын домениу. «Ачеста а ши фост мотивул, пентру каре ам ажустат астэзь параметрий буӂетелор локале», — а декларат Виктор Гузун, прешединтеле Комитетулуй пентру политика економикэ, буӂет ши финанце.

Тот аич, ка парте а ажустэрий параметрилор принчипаль ай буӂетулуй де стат, ын прима лектурэ с-а дечис де а креа резерве пентру унеле фондурь принчипале. Де екземплу, ау фост мажорате ку 16,8 милиоане де рубле  лимителе келтуелилор пентру дезволтаря (актуализаря) базей материале ши техниче а институциилор медикале. Потривит луй Виктор Гузун, фондул системулуй де окротире а сэнэтэций есте комплетат дин такса де 1% дин импозитул сочиал унификат, плэтитэ де тоате организацииле ши ынтреприндериле дин царэ. Де асеменя, а фост форматэ ши о резервэ де чирка 10 милиоане де рубле пентру Фондул рутиер ши о резервэ пентру Фондул Инвестициилор де Капитал (99 де милиоане де рубле). Тотушь требуе сэ ынцелеӂем кэ ын кондицииле нефаворабиле, каре пар а фи иневитабиле ын анул 2025, есте греу де а прогноза чева.

«Ын функцие де модул ын каре се ва дезволта ситуация, вом дечиде, дакэ тоць ачешть бань вор рэмыне ын резервеле иницияте речент сау вор фи редирекционаць пентру акитаря алтор сарчинь», — а менционат прешединтеле комитетулуй де профил.

Ын тотал, ын прочесул екзаминэрий леӂий фундаментале мембрий Советулуй Супрем ши ай Гувернулуй ау дискутат чирка 100 де амендаменте. Уна динтре еле а фост о пропунере а Комитетулуй пентру политика економикэ — де а интродуче ын партя де келтуель пентру анул 2025 ши плата интегралэ а депозителор советиче пентру инвализий ши ветераний МРпАП. Ачесте плэць требуе сэ фие акитате пынэ ла аниверсаря а 80 де ань ай Марий Викторий. Ын ачест скоп вор фи нечесаре 2 милиоане де рубле.

Адоптаря буӂетулуй републикан пентру анул виитор ын лектура дефинитивэ есте планификатэ пентру шединца дин 18 дечембрие. Ла екзаминаря проектулуй леӂислатив релевант, ын чя де-а трея лектурэ, Советул Супрем ва атраӂе атенцие деосебитэ индикаторилор де венитурь ши келтуель ай програмелор цинтэ де стат, прекум ши ай  институциилор де стат каре фурнизязэ сервичий ку платэ.

Ын старе де урӂенцэ

Ын сэптэмына курентэ парламентарий нистрень ау сусцинут ын доуэ лектурь конкомитент инициатива кондукэторулуй статулуй привитор ла модификаря ши комплетаря Леӂий «Ку привире ла буӂетул републикан пентру анул 2025». Астфел, ын кондицииле актуалей ситуаций де урӂенцэ ын економие, ау фост мажорате фондуриле де резервэ але Президентулуй ши Гувернулуй РМН.

Лимителе Фондулуй де Резервэ ал Президентулуй ау фост екстинсе ку 2,4 милиоане де рубле, яр ал Гувернулуй — ку 6 милиоане. Ачест лукру не ва пермите, ын каз де нечеситате, сэ реакционэм промпт ла ситуацииле економиче негативе, сэ финанцэм келтуелиле пентру реализаря мэсурилор де превенире ши ынлэтураре а консечинцелор унор ситуаций де урӂенцэ.

Фондуриле суплиментаре вор фи ориентате пентру акизиционаря де ӂенератоаре, креаря стокурилор де комбустибил ши лубрифианць, репараря инсталациилор импортанте дин пункт де ведере сочиал ши ынлэтураря евентуалелор консечинце але инстабилитэций актуале.

Лилия Осадчая